Savunma Sanayi Başkanlığına bağlı SSTEK A.Ş.’nin %100 iştiraki olan DeltaV Uzay Teknolojileri sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda SORS sonda roket sisteminin 100 km irtifayı geçerek uzaya çıktığını açıkladı.
SORS, 2. kademesinde Hibrit İtki Sistemi’ni (HİS) ateşleyerek “Uzayda ateşlenen ilk hibrit sistem” unvanını kazanarak uzay tarihine adını yazdırdı. Bu gelişme, “Cumhuriyetin 100. yılında bu gurur HEPİMİZİN!” başlığı ile duyuruldu.
2021 yılında dönemin Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, HİS motoruna yönelik, “İnşallah bu motor, roketlerimizi 100 kilometre sınırının ötesine taşıyacak” demiş ve ilk hedefin 100 km irtifa olduğunu açıklamıştı.
Türkiye,uzay tarihinde bir ilke imza attı
DeltaV tarafından geliştirilen ve uzay sınırını aşan SORS, Ay’a sert iniş görevi öncelikli olmak üzere kullanılacak hibrit yakıtlı motor teknolojisine sahip bir sonda roketi sistemidir. Sıvı oksitleyici ve katı yakıt ile ateşlenen SORS’un testleri tam başarıyla sonuçlanmıştır.
SORS, yer çekiminin etkisiyle balistik yörünge izleyen yörünge altı rokettir. SORS benzeri sonda roketleri birçok farklı alanda kullanılmaktadır. Uzaya düşük maliyetli erişim, mikro-yerçekimi ortamında yapılan deneyler, atmosfere geri giriş deneyleri, hipersonik testler ve hedef sistemleri bunlara örnek gösterilebilir. Sonda Roket Sistemi (SORS), dünyanın en kabiliyetli ve büyük sonda roketlerinden biridir. Hibrit sonda roketleri güvenli ve maliyet-etkin oluşları ve birden çok ateşlenebilme kabiliyetleri sayesinde mevcut sonda roket sistem alternatiflerine göre avantaja sahiptirler. SORS, 10’dan fazla kez başarılı şekilde fırlatılmıştır.
DeltaV Genel Müdürü Doç. Dr. Arif Karabeyoğlu, 2021 yılında yapılan ateşleme testinde SORS’un dünyada kullanılan en ileri teknolojilerden birine sahip olduğunu kaydederek “Sıvı oksijen ve parafin yakıt kullanan çok hızlı yanan ve yüksek performans ortaya koyan bir motordan bahsediyoruz.” demişti.
SORS roketi 50+ kilogram faydalı yük taşıma kapasitesine sahip olmakla beraber 12 metre uzunluğu ile 4,7 Mach hıza ulaşabilen hipersonik bir rokettir.
Hibrit İtki Sistemi (HİS) Uzay Motoru
Hibrit itki sistemi (HİS), Türkiye Uzay Ajansı ile yürütülen ve Türkiye Milli Uzay Programı Hedeflerinden olan Ay Araştırma Programı (AYAP) kapsamında Ay’a Sert İniş Görevi için DeltaV Uzay Teknolojileri tarafından geliştirilmektedir. HİS, dünyada yörünge operasyonlarında kullanılan ilk hibrit roket sistemi olmayı hedeflemektedir. HİS aynı zamanda sıvı yakıtlı yörünge transfer araçlarına nazaran maliyet etkinlik ve güvenlik avantajları ile yörünge görevlerinde de kullanılabilir. Gelecekte bu teknoloji kullanılarak daha verimli ve gelişmiş uzay itki sistemleri yapılması planlanmaktadır.